Εργαστήρια APAC στο Εργαστήριο Συντήρησης του Μουσείου Μονής Κύκκου

Τα Εργαστήρια Χαρακτηρισμού Τέχνης Ανδρέας Πίττας (APAC Labs) του Ινστιτούτου Κύπρου συνεργάζονται με το Εργαστήριο Συντήρησης του Μουσείου της Μονής Κύκκου για τη διεπιστημονική μελέτη επιλεγμένων εικόνων που χρονολογούνται από την ύστερη Μεσαιωνική περίοδο. Συγκεκριμένα, οι ειδικοί και οι φοιτητές των APAC Labs συμμετέχουν στη μελέτη κυπριακών εικόνων από τα τέλη του 16ου αιώνα, ενώ παράλληλα συμμετέχουν σε συναντήσεις εκπαίδευσης συντήρησης που επικεντρώνονται στην τεχνική και τη σημαντικότητα της βυζαντινής και μεταβυζαντινής τέχνης της Κύπρου.

Οι εικόνες του 16ου αιώνα είναι ζωγραφισμένες στην αποκαλούμενη «Ιταλο-Βυζαντινή» τεχνοτροπία, η οποία χαρακτηρίζεται από έναν μοναδικό συνδυασμό τεχνοτροπικών και εικονογραφικών επιρροών τόσο από τη Βυζαντινή όσο και από τη Δυτικοευρωπαϊκή τέχνη. Η τεχνοτροπία αυτής της τέχνης της περιόδου στην Κύπρο αντικατοπτρίζει τις πολιτιστικές και καλλιτεχνικές ανταλλαγές και διασυνδέσεις της εποχής. Η συστηματική ψηφιακή τεκμηρίωση και επιστημονική ανάλυση αυτών των εικόνων αποσκοπεί στη διευκρίνηση των χρωστικών ουσιών και των καλλιτεχνικών τεχνικών που χρησιμοποιούσαν οι ζωγράφοι κατά την περίοδο αυτή.

Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται σε συνεργασία και υπό την επίβλεψη του κ. Χρίστου Καρή διευθυντή του Εργαστηρίου Συντήρησης Εικόνων του Μουσείου της Μονής Κύκκου περιλαμβάνουν τεχνικές δημιουργίας εικόνων με τη χρήση παραδοσιακών μεθόδων και υλικών. Επιπλέον, οι νέοι ερευνητές εκπαιδεύονται σε κάθε βήμα της διαδικασίας συντήρησης, από την αφαίρεση στρωμάτων παλαιού βερνικιού μέχρι τον καθαρισμό και την αναμόρφωση κατεστραμμένων τμημάτων των ζωγραφικών συνθέσεων. Στόχος μας, μέσα από αυτή τη σειρά εκπαιδευτικών συναντήσεων, είναι να εμβαθύνουμε την κατανόηση μας για τις εικόνες ως σημαντικό μέρος της κυπριακής πολιτιστικής κληρονομιάς. Αυτό θα μας επιτρέψει να συμβάλλουμε πιο αποτελεσματικά στην έρευνα, την τεκμηρίωση και τη διατήρηση αυτών των έργων τέχνης.

The Andreas Pittas Art Characterization Laboratories (APAC Labs) of the Cyprus Institute work together with the Conservation Laboratory of the Museum of Kykkos Monastery towards the multi-disciplinary study of selected icons dating from the late Medieval period. Specifically, APAC Labs experts and students participate in the study of Cypriot icons from the late 16th century, while engaging in conservation training sessions concentrating in the technique and the materiality of Byzantine and post-Byzantine art from Cyprus. 

The 16th century icons are painted in the so-called ‘Italo-Byzantine’ style, which features a unique blend of stylistic and iconographic influences from both Byzantine and Western European art. The stylistic hybridity of the art of the period in Cyprus reflects the cultural and artistic exchanges and interconnections of the time. The systematic digital documentation and scientific analysis of these icons aim at shedding light into the pigment materials and the artistic techniques used by painters during this period.

The training activities undertaken in collaboration and under the supervision of the Conservation Laboratory of the Museum of the Kykkos Monastery and its Conservation Laboratory incorporate techniques in the creation of icons with the use of traditional methods and materials. Moreover, young researchers are trained in every step of the conservation process, from removing layers of aged varnish to cleaning and retouching damaged portions of the painted compositions. Through this series of training sessions, we aim to deepen our understanding of icons as an important part of Cypriot cultural heritage. This will enable us to contribute more efficiently to the research, documentation, and preservation of these works of art.